TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU (TKİ)

Kaynak: TKİ web sayfası

TKİ Hakkında

“Zonguldak Havzası'ndaki geçmişi de dikkate alındığında neredeyse 165 yıllık bir deneyime sahip olan Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu, 22 Mayıs 1957 tarih ve 6974 sayılı TKİ Kurumu Teşkilat Kanunu´nun 31 Mayıs 1957 tarih ve 9621 sayılı Resmi Gazete´de ilanı ile kurulmuş 1982 yılında Türkiye Taşkömürü Kurumunun kurulmasıyla, Zonguldak Kömür Havzası'ndaki işletmeler TKİ bünyesinden ayrılarak TTK bünyesine geçmiştir. 

1978 yılına kadar Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi'ne (GLİ) bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Soma havzasındaki maden kömür sahalarının işletilmeye başlanması 1913 yıllarına kadar uzanmaktadır. 1939 yılına kadar özel sektör tarafından işletilen sahalar, 1939 yılında Etibank´a, 1957 yılında da TKİ´ye devredilmiş ve 1978 yılına kadar GLİ tarafından işletilmiştir. 

27.07.1978 yılında Ege Linyitleri İşletmesi (ELİ) kurulmuş ve bu tarihten itibaren ocaklar ELİ tarafından işletilmeye başlanmıştır.

TKİ´nin faaliyetleri, özellikle 1970´Ii yılların sonlarından itibaren hız kazanmıştır. 04.10.1978 tarih ve 2172 sayılı "Devletçe İşletilecek Madenler Hakkında Kanun" ile Termik santrallerin ihtiyacının teminat altına alınması ve zamanında sağlanması, belirli bir plana göre üretim yapılarak, enerji konusunda sıkıntıya meydan vermemek için santral bölgelerine yakın ve bu amaca uygun bulunan kömür sahalarının ilgili devlet kuruluşu eliyle işletilmesi kabul edilmiştir. 

Bu düzenleme sonrasında, TKİ; Orhaneli, Keles, Tunçbilek, Ömerler, Seyitömer, Işıklar, Eynez, Darkale, Tınaz-Bağyaka, Sivas-Kangal, Beypazarı-Çayırhan, Afşin-Elbistan ve Bingöl-Karlıova gibi önemli yatırım projelerini hızla devreye sokmuştur.

Bu gelişmeler sonucunda TKİ, 1990´1ı yılların başında yıllık 60 milyon ton üretim yapabilecek kapasiteye ulaşmıştır. Ancak, TKİ´nin gerçekleştirmiş olduğu projelerden 4,2 milyon ton/yıl kapasiteli Sivas-Kangal 1989 yılında, 20 milyon ton/yıl kapasiteli Afşin-Elbistan 1995 yılında ve 4,3 milyon ton/yıl kapasiteli Beypazarı-Çayırhan ise 2000 yılında Elektrik Üretim Anonim Şirketi´ne (E.Ü.A.Ş) devredilmiştir. 

Ülke genelinde ısınma ve sanayinin kömür talebini karşılamak amacıyla kurulmuş olan, merkezi Ankara´daki Kömür Satış ve Tevzii Müessesesi ve buna bağlı 18 il ve 4 ilçedeki Kömür Satış Şubeleri ise 1991 yılında kapatılmıştır. Son olarak; 2012 Ekim ayında Kütahya Seyitömer´deki, 2013 Ağustos ayında Muğla Yatağan ve Milas´daki, 2014 yılı Aralık ayında ise Bursa Orhaneli´ndeki kömür işletmeleri özelleştirilerek TKİ bünyesinden ayrılmıştır. 

 Kaynak TKİ web sayfası