e-madencilik.com haber merkezinin sorularını yanıtlayan (AGÜB) AGREGA ÜRETİCİLERİ BİRLİĞİ DERNEĞİ Yönetim Kurulu Başkanı Yaz, şunları söyledi:
İnşaat malzemesi kalitesi
İnşaat malzemesi kalitesinin öneminin ciddi bir şekilde anlaşıldığı bu dönemde, agrega kalite kriterleri konusunda yapılması gerekenler ve alınacak en önemli tedbirleri Yaz şöyle sıraladı:
“Binaları ayakta tutan malzemeler çelik donatılar ve betondur, betonu ayakta tutan ise yaklaşık % 75’ ini oluşturan agregalardır. Beton için uygun olmayan kayaçlardan üretilen ya da kil gibi deniz kabuğu gibi betonun dayanımını ve servis ömrünü olumsuz etkileyen materyaller içeren agregaların inşaatlarda kesinlikle kullanılmaması gerekiyor.”
Her kayaçtan kaliteli agrega elde etmek mümkün değil
“Agreganın hazır beton agregası olarak kullanılabilmesi için TSE standartlarında tanımlanan deneylerin yapılarak kalitesinin belirlenmesi gerekmektedir. Depremler değil maalesef yanlış malzemelerle inşa edilen yapılar can alıyor. Ülkemizin büyük bölümünün 1. derece deprem kuşağı içinde olduğunu ve deprem gerçeği ile bir arada yaşamamız gerektiğini hiçbir zaman unutmamamız gerekiyor.”
Agrega Yeterli olmayan bölgeler için alternatif çözüm önerileri
6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş Pazarcık merkezli meydana gelen depremler konusunda ise, Yaz şöyle devam etti:
“Yıkılacak ve yeniden inşa edilecek bağımsız birim miktarının 518.120 adet olduğu Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca tespit edilmiştir. Depremden etkilenen 11 ilimizde mevcut beton agregası tüketimi 41,8 milyon ton’dur. Şehirlerin inşa sürecinde ihtiyaç duyulacak olan ilave beton agregası ihtiyacı ise 72,5 milyon ton olacaktır. Mevcut tüketimlerle birlikte ihtiyaç duyulacak toplam beton agregası miktarı 114,3 milyon ton olacağı tahmin edilmektedir. 11 ilimizde mevcut tesislerin izinli kapasite toplamı 98 milyon ton’dur.”
Adıyaman ve Malatya illerinde agrega yeterli değil
“Adıyaman ve Malatya illerindeki tesis kapasiteleri oluşacak talebi karşılamaya yeterli değildir. Bu iki ilimizde hammadde talebinin karşılanabilmesi için yeni agrega ocaklarının açılması gerekmektedir. Diyarbakır, Gaziantep, Kahramanmaraş ve Hatay illerinde kurulu tesis kapasiteleri yeterli olup izinli kapasitelerin (ÇED kapasitesi, orman, mera izinleri) artışına ihtiyaç bulunmaktadır. Deprem bölgelerinde gerçekleşecek olan inşaat faaliyetleri için bölgelerdeki agrega üretimine elverişli kaliteli hammadde rezervleri yeterli miktardadır.”
Temel Yaz hakkında
1970 yılında Bayburt’ta doğan Temel YAZ, Bilkent Üniversitesi İç Mimari ve Çevre Tasarımı Bölümünde lisans eğitimi aldıktan sonra, Uluslararası Amerikan Üniversitesi Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi Mimarlık Bölümünden mezun oldu.
Agrega sektöründe öncü görev yapan sivil toplum kuruluşu olan Agrega Üreticileri Birliğinde yönetim kurulunda görevlerde bulunduktan sonra, son genel kurulda üyeler tarafından Agrega Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçildi.
Temel Yaz ile yaptığımız röportajın tam metni için tıklayınız.